Crnogorski fudbal u 2023. – stare sile, nove snage i novi problemi

Prošla je decenija ipo otkako nezavisno postoji crnogorski klupski fudbal. Situacija je takva da se u značajnoj mjeri promijenilo mnogo toga, od prvoligaškog sastava, preko infrastrukture po klubovima, pa sve do broja publike na tribinama. Da smo kao cjelina napravili korak unaprijed nijesmo, a prije se može reći da smo postali svjesniji svih problema koji su dio našeg svakodnevnog fudbalskog života. Sa manje entuzijazma, finansija, a više objektivnosti i realnijim očekivanjima ulazimo u cjelokupan proces.

Definitivno, najveća promjena je napravljena u ličnoj karti cijelog prvoligaškog karavana, gdje nekadašnji šampioni nijesu više dio njega, a hit su ekipe koje su u trenutku osnivanja šampionata imale trećeligaški status. Svega 4 ekipe nikada do sada nijesu ispadale iz prve lige, a to su Budućnost, Sutjeska, Petrovac i Rudar. Dvije prvopomenute sile su dominantne u domaćim okvirima sa po 5 titula šampiona, stabilno funkcionišu, imaju obrise modernih evropskih klubova i redovni su učesnici početnih krugova evropskih takmičenja. 

Petrovac je u poslednjim sezonama imao određene turbulencije i par “baraž avantura” gdje su na kraju izašli kao pobjednici i sačuvali prvoligaški status. U ovoj sezoni se bore za Evropu i kako stvari trenutno stoje, izgledne su prilike da to i ostvare. Sa druge strane, Rudar je u teškoj situaciji, trenutno poslednjeplasirani i postoji mogućnost da se ovog ljeta po prvi put presele u niži rang takmičenja. 

Koliko je atraktivna priča o klubovima koji nikada nijesu ispadali iz prve lige, toliko je zanimljiva priča o klubovima koji su u ovom intevalu imali status domaće sile, a sada se grčevito bore za opstanak u drugoj ligi, igraju u regiji ili čak i ne postoje. Prvo ime na toj listi je definitivno budvanski Mogren, koji je osvojio 2 titule prvaka Crne Gore, koji je bio omiljena destinacija domaćih igrača i redovni učesnik u kvalifikacijama za evropska takmičenja. Danas taj klub, sa tim imenom ne postoji. 

Prvi fudbalski šampion Crne Gore, Zeta iz Golubovaca se grčevito bori sa svojom djecom u drugoligaškom karavanu, a fudbalski sladokusci ne zaboravljaju njihovu partiju na Ajbroksu, gdje su igrali dostojan meč sa tadašnjim šampionom Škotske, Rendžersom. U red posrnulih šampiona staje Mladost iz Podgorice, koja je prije par sezona ispala iz prve, a potom i iz druge lige. Zanimljivu ulogu u jednom periodu je imao i nikšićki Čelik, sa par neslavnih evropskih nastupa, koji je nakon gašenja doživio reinkarnaciju i trenutno nastupa u srednjoj regiji. Status drugoligaša imaju klubovi koji su igrali ‘’Evropu’’, poput Grblja i Bokelja, a najstariji fudbalski klub u Crnoj Gori – Lovćen je takođe trećeligaš, poslije par sezona u kojima su se borili za trofeje u domaćem prvologaškom društvu.

Bitno je pomenuti da važnu ulogu u prvoligaškom karavanu sada igraju Jezero, Arsenal iz Tivta, Iskra iz Danilovgrada koji su u tim fazama bili daleko od prve lige. Posebna strana crnogorskog klupskog fudbala su takmičenja na međunarodnoj sceni. Sve je manje velikih pobjeda u nama važnim mečevima, a sve su češći momenti u kojima ekipe iz malih država uspiju izboriti prolaz u mečevima sa našim ekipama. Tako smo došli do epiloga u kom je rejting naše lige skoro pa najlošiji u Evropi, a u poslednjem periodu smo izgubili jedno mjesto u kvalifilacijama. Manjak evropskih utakmica znači i manjak finansija što klubovima otežava svakodnevno funkcionisanje, posebno klubovima sa većim ambicijama.

Posebno bolna tačka u cijeloj priči je broj navijača na stadionima, koji progresivno opada, pa se došlo do toga da je liga vrlo slabo praćena, sa ponajmanjom posjetom u Evropi. Svijetla tačka u svemu jeste infrastruktura koja je na mnogo većem nivou nego na početku, pa se na tom polju približavamo standardima koji su postavljeni u razvijenom dijelu svijeta. To jeste određena utjeha, ali ne kompletna, obzirom da je fudbal igra koju igraju ljudi, zbog ljudi, a ne zbog protokola.